Storczyk blady Orchis pallens, drugie stanowisko na Wyżynie Miechowskiej
W końcu maja natrafiliśmy na łąkach w dolinie Uniejówki (gm. Kozłów) na stanowisko tłustosza dwubarwnego Pinguicula bicolor. W płacie podmokłej łąki z rzędu Caricetalia davallianae rosły 4 okazy z których 2 wypuściły pędy kwiatostanowe. Z innych rzadkich roślin w sąsiedztwie tłustosza rosły: turzyca davalla Carex davalliana, kruszczyk błotny Epipactis palustris oraz stoplamki: krwisty i szerokolistny Dactylorhiza incarnata; D. majlis. Tłustosz dwubarwny jest gatunkiem bardzo rzadkim, występującycm tylko w Polsce, na Litiwie i na Ukrainie. Znanym jest z około 30 stanowisk zgrupowanych głównie we wschodniej i południowej części kraju, część z nich ma już charakter historyczny. Na Wyżynie Miechowskiej nie był dotychczas obserwowany. Jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi z kategorią CR (krytycznie zagrożony).
Tłustosz dwubarwny Pinguicula bicolor, pierwsze stanowisko na Wyżynie Miechowskiej
Na początku lipca dokonaliśmy kontroli stanowiska czosnku kulistego Allium rotundum odkrytego przez nas w 2005 roku. W ubiegłych latach pośród ugorów w rejonie rezerwatu Biała Góra obserwowaliśmy populację liczącą od 30 do 70 okazów. W tym roku liczebność tego gatunku pobiła wszelkie rekordy- odnaleźliśmy aż 308 okazów co czyni stanowisko najbogatszym znanym w Polsce. Jak do tej pory czosnek kulisty znany był w naszym kraju z około 15 stanowisk zgrupowanych w rejonie Niecki Nidziańskiej, Wyżyny Małopolskiej i Wyżyny Lubleskiej. Z Wyżyny Miechowskiej podano go z pięciu stanowisk, z których w ostatnich latach potwierdzono tylko 1. W Polsce jest gatunkiem rzadkim, został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi z kategorią CR (krytycznie zagrożony) i na Czerwoną Listę z kategorią E (wymierający- krytycznie zagrożony).
Czosnek kulisty Allium rotundum, największe stanowisko na Wyżynie Miechowskiej (i w Polsce :)
Kolejne ciekawe odkrycia przyniosły nam lipcowe penetracje muraw kserotermicznych w okolicach Słaboszowa. Pierwszym interesującym znaleziskiem było nowe stanowisko zarazy gorczyczelowej Orobanche picridis. Na pograniczu muraw i zarastających ugorów natrafiliśmy na 13 kwitnących okazów. Przy okazji składamy serdeczne podziękowania Piotrkowi Nowakowi za pomoc w odkryciu stanowiska :). Zaraza goryczelowa jest w Poslce gatunkiem rzadkim, znanym obecnie z kilkunastu stanowisk z rejonu Wyżyny Małopolskiej. Na Miechowszczyźnie była podana z 2 stanowisk, lecz na żadnym z nich nie została obecnie potwierdzona. Jest objęta ścisłą ochroną gatunkową, została wpisana do Polskiej Czerwonej Księgi z kategorią EN (zagrożona) i na Czerwoną Listę z kategorią R (rzadka). W tym samym miejscu natrafiliśmy również na nową populację czosnku kulistego liczącą około 30 kwitnących okazów. Jest to więc trzecie potwierdzone w ostatnich latach stanowisko tego gatunku na Wyżynie Miechowskiej. No i na koniec, na pograniczu muraw i pól uprawnych stwierdziliśmy dość liczne występowanie rzadkiego, wapieniolubnego gatunku chwasta- włóczydła polnego Caucalis platycarpos. Tutejsza populacja jest bardzo bogata, liczy co najniej 100 okazów. Włóczydło polne jast obecnie gatunkiem bardzo rzadkim, wycofującym się z wcześniej zajmowanych stanowisk. Na Miechowszczyźnie w ostanich latach potwierdzono go tylko na 2 stanowiskach. Gatunek ten został wpisany na Czerwoną Listę z kategorią E (wymierający- krytycznie zagrożony).
Zaraza gorczyczelowa Orobanche picridis, nowe stanowisko na Wyżynie Miechowskiej
Włóczydło polne Caucalis platycarpos, trzecie stanowisko na Wyżynie Miechowskiej
Jednak chyba najciekawszego odkrycia dokonaliśmy na początku sierpnia, gdyż tym razem dotyczyłyo nie tylko pojedynczych gatunków ale całego dużego obszaru. W gminie Książ Wielki natrafiliśmy na spore wzniesienie, pokryte po części lasem a po części ugorami i nasadzeniami. Jednak z bliska okazało się że większość ugorów to doskonale zachowane płaty muraw kserotermicznych z zespołu Inuletum ensifoliae. Płaty te nie tworzą jednolitej powierzchni ale są rozrzucone na zboczach wzgórza i rozicinających je wąwozów w taki sposób że występują na różnych podłożach (less i wapień kredowy) i są różnie eksponowane. Z murawami sąsiadują ciepłolubne zarośla i laski oraz nasadzenia sosnowe. Pomimo iż wiele gatunków już przekwitło to jednak udało nam się odnaleźć szereg nowych stanowisk następujących rzadkich i chronionych gatunków: obuwik pospolity Cypripedium calceolus, wisienka stepowa Cerasus fruticosa, len włochaty Linum hirsutum, len złocisty Linum flavum, buławnik wielkokwiatowy Cephalanthera alba, zawilec wielkokwiatowy Anemone sylvestris, kosatka kielichowata Tofieldia calyculata, ożota zwyczajna Linosyris vulgaris. Ponadto odnaleźliśmy uschnięte już kwiatostany co najmniej 2 przedstawicieli Orchidaceae ale niestety trzeba czekać aż do maja żeby upewnić się do jakich gatunków należały.
Len włochaty Linum hirsutum, nowe stanowisko na Wyżynie Miechowskiej
Płat nowej, bogatej florystycznie murawy kserotermicznej na Miechowszczyźnie